Wspólne stanowisko dotyczące szczepień na terenach dotkniętych powodzią

Krajowy konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych, krajowy konsultant w dziedzinie epidemiologii oraz główny inspektor sanitarny wydali wspólne stanowisko na temat immunoprofilaktyki chorób zakaźnych na terenach popowodziowych. Obecnie nie rekomendują masowych szczepień ochronnych. Zalecają jednak zaszczepić się w konkretnych przypadkach.

Oświadczenie zostało opublikowane na stronie Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego – wydali je:

• główny inspektor sanitarny Paweł Grzesiowski,
• krajowy konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych prof. Miłosz Parczewski
• krajowa konsultant w dziedzinie epidemiologii prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz.

– Zagrożenia epidemiczne na terenach dotkniętych powodzią są zależne od rozmiaru zniszczeń, czasu trwania powodzi oraz sytuacji epidemiologicznej w okresie przed powodzią – podkreślili.

W wyniku zalania różnych terenów i obiektów istnieje potencjalnie zwiększone ryzyko zachorowań na choroby przenoszone przez zanieczyszczoną wodę (np. enterotoksyczne Escherichia coli, Shigella, Salmonella, norowirusy, rotawirusy, enterowirusy, pasożyty jelitowe, a także znacznie rzadziej na wirusowe zapalenie wątroby typu A, leptospirozę, dur brzuszny).

Szef GIS ostrzega – popowodziowe resztki kumulują to, czym została skażona wodaOpadająca po powodzi woda odsłania ogrom zniszczeń i strat, pozostawiając po sobie toksyczne błoto i szlam.

Jak wskazali eksperci, od początku 2024 r. sytuacja epidemiologiczna w regionach dotkniętych powodzią jest stabilnie dobra.

Od początku tego roku na WZW A zachorowały w całym kraju 232 osoby, w tym w województwie opolskim – 8, w dolnośląskim – 20.

Na dur brzuszny zarejestrowano ogółem 7 zachorowań, w tym 3 w województwie dolnośląskim, ale wszystkie przypadki były związane z pobytem za granicą.

Na czerwonkę zachorowały 22 osoby, w tym trzy w województwie dolnośląskim oraz jedna osoba w województwie opolskim.

Zgłoszono także 6 zachorowań na tężec, w tym 2 w Dolnośląskiem.

Nie będzie masowych szczepień 
– Na podstawie oceny ryzyka opartej na danych epidemiologicznych nie rekomenduje się obecnie masowych (populacyjnych) szczepień ochronnych dla wszystkich osób przebywających na terenach dotkniętych powodzią – napisano w stanowisku, dodając, że na podstawie analizy bieżącej sytuacji, obecnie rekomenduje się dobrowolne i bezpłatne szczepienia ochronne w wybranych grupach osób, w następujących sytuacjach:

Szczepienia przeciw tężcowi
Szczepienia poekspozycyjne są zalecane:

• osobom dorosłym, które w ciągu ostatnich 5 lat nie otrzymały szczepienia przeciw tężcowi, uczestniczącym w czynnościach ratowniczych, porządkowych, które mają wysokie ryzyko urazu w kontakcie z wodą powodziową lub skażonymi odpadami powodziowymi (m.in. funkcjonariusze, pracownicy porządkowi, wolontariusze,
• wszystkim osobom przebywającym na terenach dotkniętych powodzią, które nie otrzymały szczepienia przypominającego w ciągu ostatnich 10 lat albo nie były szczepione w ogóle.

Szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A
W związku z niską zachorowalnością przed powodzią na WZW A na terenach nią dotkniętych, obecnie nie ma racjonalnych podstaw do zalecenia masowych szczepień przeciw tym chorobom zakaźnym:

• szczepienia przedekspozycyjne są zalecane osobom, które są narażone na długotrwałą ekspozycję na odpady popowodziowe, ścieki, oczyszczanie wody, przygotowywanie żywności na masową skalę, personel medyczny,
• szczepienia poekspozycyjne są zalecane osobom po kontakcie z osobą chorą lub jej wydalinami, wydzielinami, przedmiotami skażonymi.

Szczepienia przeciw durowi brzusznemu
W związku z niską zachorowalnością na dur brzuszny przed powodzią na terenach dotkniętych klęską żywiołową, obecnie nie ma racjonalnych podstaw do zalecenia masowych szczepień przeciw tej chorobie zakaźnej.

Szczepienia przedekspozycyjne są zalecane osobom, które zawodowo są narażone na długotrwały kontakt ze skażonymi przedmiotami (w tym służby ratunkowe, strażacy, policja, WOT, wojsko, pracownicy przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych) oraz personel medyczny.

– Powyższe stanowisko będzie aktualizowane, jeśli sytuacja epidemiologiczna na terenach dotkniętych powodzią ulegnie istotnej zmianie – podsumowali.

Przeczytaj także: „Sztab kryzysowy z udziałem minister zdrowia”.